نشست یکروزه تحت عنوان تحدید حدود مناطق دریایی
موسسه بین المللی مطالعات دریای خزر _ در روز پنجشنبه مورخ 09/آذر/1396 نشست یکروزه‌ای تحت عنوان "تحدید حدود مناطق دریایی" با حضور جمعی از محققین و صاحب‌نظران این حوزه و همچنین برخی مقامات رسمی در محل "موسسه بینالمللی مطالعات دریای خزر" برگزار گردید. از جمله موارد و موضاعات مهمی که از سوی موسسه بین المللی مطالعات دریای خزر به عنوان موضوعات مورد بحث و گفتگو تعیین گردید عبارتند از:
1- تعریف دریا
2- تحدید حدود مناطق دریایی که باید خط مبداء سرزمینی مشخص شود.
3-خطوط مبداء همچون خط مبداء عادی، خط مبداء صاف، خط مبداء بسته و خط مبداء قراردادی
4- خط مبداء قراردادی، صاف و عادی در خلیج فارس و سایر نقاط جهان
5- آبهای داخلی و دریای سرزمینی
6- تشریح ماده 24 عهدنامه دریای سرزمینی و منطقه مجاور
7- آبهای مجمع الجزایری
به صورت خاص، از جمله مهمترین نکاتی که در این نشست از سوی دکتر میثم آرائی درونکلا مدیریت موسسه بینالمللی مطالعات دریای خزر بدان‌ها اشاره گردید به شرح ذیل می‌باشد:
قضیه دریای سیاه و بررسی رویه بینالمللی اوکراین و رومانی می‌باشد. دریای سیاه از طریق تنگه داردانل و بسفر و دریای مرمره به مدیترانه راه دارد که دریای نیمه محصور شناخته شده است و همین قضیه نیز در رابطه با رود ولگا و دریای خزر نیز صدق میکند که برخی از صاحب‌نظران این مورد را قبول ندارند. همچنین باید گفت تنها کشتی‌های بازرگانی و خصوصی حق عبور از تنگه داردانل را در زمان صلح دارند و در مواقع بروز جنگ این حق از کشتی‌های باری سلب می‌گردد که نشان دهنده غیر بینالمللی بودن آن است.
علاوه بر این مباحث به دریای مدیترانه و تنگه جبل‌الطارق که به صورت طبیعی به اقیانوس راه دارد و کانال سوئز که به صورت غیرطبیعی ایجاد شده است و به دریای سرخ متصل می‌گردد اشاره گردید که آنها نیز نیمه محصور هستند و حتی در برخی از مقاله‌ها خلیج فارس را نیز نیمه محصور می‌دانند و در قضیه بحرین و قطر دیوان این دریا را نیمه محصور نمی‌داند و حتی نظر خود را نیز در این خصوص بدلیل سیاسی بودن این منطقه ابراز نمی‌کند.
همچنین به خط مبداء دریای سرزمینی ایران در خلیج فارس اشاره شد که در سال 1970 میلادی به تصویب هیئت وزرای ایران رسید. اشاره گردید که آمریکاییها تا سال 1991 در رابطه با خطوط سرزمینی ایران در آبهای خلیج فارس سکوت کرده بودند و هیچ اعتراضی نداشتند و به یکباره پس از آن قانونی را تحت عنوان آزادی دریانوردی در دریاهای جهان تصویب می‌کنند که دو هدف را دنبال می‌کرد: 1- وارد آبهای مناطق کشورهایی شویم که ادعای غیراصولی دارند تا از نظر علمی ادعای آنها را نقض کنیم 2- بصورت رسمی به آن در سازمان ملل اعتراض کنیم، که یکی از همان مکان‌ها خلیج فارس می‌باشد چون بخش بزرگی از خلیج فارس مطابق با مصوبه هیئت وزیران جمهوری اسلامی ایران جزء آبهای داخلی کشورمان محسوب می‌گردد و آمریکاییها به آن حساس هستند که حتی به دیوان هم اجازه نمی‌دهند به صورت قاطع نظر خود را در این رابطه اعلام کند و در قضیه قطر و بحرین همانگونه که گفته شد بدلیل ملاحظات سیاسی که وجود دارد جوانب را رعایت می‌کنند. البته بسیاری از موسسات علمی و دریانوردی در نقشه های خود خط مبداء دریای سرزمینی ایران را به رسمیت می شناسند.
دکتر آرائی درونکلا در ادامه افزودند حرف نهایی من این نیست که خزر دریا باشد یا دریاچه و من واقعا نمی خواهم نظری قطعی اعلام نماییم، فقط باید از خودمان بپرسیم این دریا یا دریاچه یک دریای محصور است یا نیمه محصور و اینکه اگر دریای سیاه نیمه محصور شده است پس دریای خزر هم می‌تواند نیمه محصور باشد مگر اینکه گواه‌های دیگری برای آن پیدا کنیم.
همچنین در این نشست پرسش هایی از سوی مخاطبان مطرح گردید و دکتر مدیریت موسسه بین المللی مطالعات دریای خزر پاسخگوی آن شد. ضمنا نشست فوق به صورت زنده از طریق اینستاگرام در فضای مجازی منتشر گردید و به سوالات مخاطبان نیز پاسخ داده شد.
لازم به توضیح است پخش زنده این نشست با مشکلات قطعی مقطعی همراه بود که اعضای موسسه بین المللی مطالعات دریای خزر مراتب عذرخواهی خود را در این خصوص اعلام میدارند و در نشستهای آتی این نقصان برطرف خواهد شد.
لینک صوتی نشست:
لینک پاورپوینت نشست:
http://www.iikss.com/fa/index.php/route/news_det/OTg5Ng
برگزاری دومین کنفرانس بین المللی پانتا ری
موسسه بین المللی مطالعات دریای خزرIIKSS_ دومین کنفرانس بینالمللی "پانتا ری (Panta Rhei)" با شعار "نوآوری دانش سیستم‌های آبی و کاربرد آن در کشورهای در حال توسعه" از تاریخ 29 آبان ماه لغایت 1 آذر ماه سال 1396 به میزبانی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان واقع در استان گلستان با حضور اساتید- دانشجویان داخلی و خارجی، محققین و علاقه‌مندان این حوزه برگزار گردید.
دکتر "امیر سعدالدین" عضو هیأت علمی دانشکده مرتع و آبخیزداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در این خصوص ابراز داشت: معرفی طرح‌های کلان ملی کشور، تاکید بر همکاری با سایر کشورها در زمینه علوم آب، تدوین تجربیات و دانش بین محققین، تبادل فرهنگی از جمله اهداف برگزاری این کنفرانس است و بحث زیرساخت همکاری‌های مشترک بین دانشگاه‌ها به خصوص ایجاد شبکه سازمان یافته توسط انجمن جهانی علوم هیدرولیک از دیگر اهداف این کنفرانس است که با حضور این محققین پیگیری خواهد شد. در این کنفرانس 16 متخصص در زمینه علوم آب از 10 کشور از سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا حضور داشتند که طی مدت دو روز مقالات خود را ارائه نمودند، ضمنا شرکت‌کنندگان در این کنفرانس در روز اول آذر ماه به بازدید میدانی از حوضه‌های آبخیز و منابع طبیعی و گردشگری از استان پرداختند.
مشارالیه همچنین افزودند که این کنفرانس در چهار بخش سیستم‌های آبی دریای خزر، رودخانه‌های مشترک ایران و سایر کشورها و رودخانه‌های داخلی کشور، مدیریت جامع آب و ارائه گزارش از وضعیت منابع آبی سایر کشورها برنامه‌ریزی شده است.
این کنفرانس توسط انجمن بین المللی علوم هیدرولوژیک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، طرح کلان ملی مدیریت جامع حوزه آبخیز، مرکز بین المللی مدیریت جامع حوزه های آبخیز و منابع زمینی در مناطق خشک و نیمه خشک-یونسکو-ایران، استانداری گلستان، شرکت منطقه ای استان گلستان، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گلستان، انجمن علوم و مهندسی آبخیزداری و مشارکت برخی نهادها از جمله موسسه بین المللی مطالعات دریای خزر برگزار گردید.
http://www.iikss.com/fa/index.php/route/news_det/OTg3Nw
موسسه بینالمللی مطالعات دریای خزر (IIKSS) – توافقنامه بین جمهوری قزاقستان و جمهوری آذربایجان پیرامون تحدید حدود بستر دریای خزر بین جمهوری قزاقستان و جمهوری آذربایجان (سایت رسمی وزارت امورخارجه جمهوری قزاقستان - در تاریخ 18 ژوئیه سال 2003 اجرایی گردید)
ترجمه: محسن حمیدی - کارشناس مسائل آسیای مرکزی و قفقاز، مترجم زبان روسی، عضو شورای علمی موسسه بینالمللی مطالعات دریای خزر
http://www.iikss.com/fa/index.php/route/news_det/OTgyNA
موسسه بینالمللی مطالعات دریای خزر (IIKSS) – توافقنامه بین فدراسیون روسیه و جمهوری آذربایجان درخصوص تحدید حدود بخش‌های مجاور و مرتبط با هم بستر دریای خزر - 23 سپتامبر سال 2002 (ترجمه از زبان روسی برای اولین بار توسط موسسه بین المللی مطالعات دریای خزر)
ترجمه: محسن حمیدی - کارشناس مسائل آسیای مرکزی و قفقاز، مترجم زبان روسی، عضو شورای علمی موسسه بینالمللی مطالعات دریای خزر
http://www.iikss.com/fa/index.php/route/news_det/OTgwNg
نشست مشترک "موسسه بینالمللی مطالعات دریای خزر IIKSS" و موسسه "وطن یولی" تحت عنوان تحدید حدود بستر و زیربستر دریای خزر در بخش جنوبی
موسسه بینالمللی مطالعات دریای خزر (IIKSS) – نشستی مشترک میان "موسسه بینالمللی مطالعات دریای خزر IIKSS" و موسسه "وطن یولی" با مشارکت اندیشمندان و نویسندگان در حوزه آسیای میانه و قفقاز در نمایشگاه مطبوعات برگزار گردید. در این نشست مشترک جناب آقای "غلامرضا انصاری" سفیر سابق ایران در ترکمنستان و استاندار سابق مازندران به اتفاق آقای "میثم آرائی درونکلا" مدیریت "موسسه بین المللی مطالعات دریای خزر IIKSS" راجع به تحولات مربوط به رژیم حقوقی دریای خزر اقدام به ارائه مطالب نمودند. روندها و رویه‌های توافقات که قرار بود حاصل بشود ولیکن به دلایل کارشکنانه کشورهای حاشیه دریای خزر به این توافقات نرسیدیم مورد بحث قرار گرفت.
در این نشست آقای آرائی درونکلا در خصوص رژیم حقوقی دریای خزر اقدام به ارائه مطالب نمودند که در بخشی از آن راجع به اشتباهات برداشتی جامعه ایرانی از سهم 50 درصدی در دریای خزر توضیحاتی مطرح شد و سپس مسائلی را در رابطه با استفاده ازظرفیت‌های حقوق بین‌الملل برای تحدید حدود این دریا ارائه کردند. ایشان همچنین به رفع و حل اختلاف سایر کشورها در سایر نقاط مختلف جهان از طرق حقوقی و سیاسی در زمینه تحدید حدود دریاها اشاره داشتند. مدیریت موسسه IIKSS اشاره کرد که مشکل اصلی موجود میان کشورها علی‌الخصوص میان ایران-آذربایجان-ترکمنستان تقسیم یا تحدید حدود فلات قاره قسمت جنوبی دریای خزر می‌باشد هر چند بخش شمالی دریای خزر میان کشورها به موجب توافقنامه تحدید حدود شده و اقدام به بهره‌برداری کرده‌اند.
دکتر آرائی درونکلا فرمودند می‌بایست عینک بدبینی را در برخی از مسائل کنار گذاشت و نباید به دید شک و تردید به همسایگان نگاه کرد علی‌رغم اینکه باید هوشیار بود باید مفاد توافقنامه آن کشورها نیز مورد بازبینی و بررسی دقیق قرار گیرد. همچنین باید از ظرفیت‌های فنی و حقوقی برای تحدید حدود این منطقه دریایی استفاده کرد هر چند استفاده از پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های سیاسی علی‌رغم اینکه کارکرد مطلوبی نداشته، حداقل تجربه 50 سال اخیر این را ثابت میکند و از طرف دیگر کشورهای جدا شده از شوروی سابق به چشم برادر بزرگ به روسیه نگاه می‌کنند و روسیه هم همین حس را به آنها دارد و طبیعتاً اگر بدنبال موازنه سیاسی باشیم، شاید در منطقه نتوانیم حقوق حقه ایران را به صورت کامل احیا کنیم.
•
