موسسه بین المللی مطالعات دریای خزر

ن

نکات حقوق بین الملل، دریای خزر

مواضع کشورهای حاشیه دریای خزر در مورد تحدید حدود فلات قاره

موسسه بین‌المللی مطالعات دریای خزر  (IIKSS) – عملاً چهار کشور خزری تشکیل شده از تجزیه شوروی سابق به موافقت های کلی و حتی جزئی در رابطه با تحدید حدود فلات قاره (بستر و زیر بستر) رسیده اند.

تحدید حدود فلات قاره بر خلاف تحدید حدود سطح و عمق آب یک امر کاملاً وابسته به موقعیت سرزمینی کشورهاست.

در سال 1998 میلادی بر اساس موافقتنامه " تحدید حدود بستر شمالی دریای خزر  به منظور تعیین حقوق حاکمه استخراج مواد معدنی زیرزمینی" و به موجب پروتکل سال 2002 مربوطه به "تحدید حدود بخش شمالی دریای خزر" منطقه فلات قاره یا بستر بخش مشترک میان روسیه و قزاقستان تحدید حدود گردید.

در سال 2003 میلادی به موجب موافقتنامه" نقاط اتصال مربوط به تحدید حدود مناطق مجاور بستر و زیر بستر دریای خزر" منطقه سه جانبه میان آذربایجان، قزاقستان و روسیه تحدید حدود گردید.

در سال 2001 میلادی به موجب موافقتنامه "تحدید حدود کف دریای خزر" و به موجب پروتکل سال 2003 مربوطه به "تحدید حدود بستر دریای خزر" منطقه فلات قاره یا بستر مشترک میان آذربایجان و قزاقستان تحدید حدود گردید.

در سال 2002 میلادی بر اساس موافقتنامه " تقسیم مناطق مجاور بستر دریای خزر" منطقه فلات قاره یا بستر مشترک میان آذربایجان و قزاقستان تحدید حدود گردید.

نکات قابل توجه:

1 : در موافقتنامه ها و پروتکل های صورت گرفته مبنای تحدید حدود فلات قاره خط میانه عنوان شده است.

2: در موافقتنامه میان روسیه و قزاقستان علاوه بر استناد به خط میانه تکیه بر اصل انصاف مبنای تحدید حدود بوده است.

3: در اجرای موافقتنامه های منعقد شده مبنای محاسبه خط ساحلی خط صاف است و این یک نکته کلیدی است که باید مورد توجه قرار گیرد. دلیل این امر نیز صاف بودن خط میانه میان طرفین است که با الگوی پیچش سواحل منطبق نیست.

4: ماده 1 موافقتنامه میان روسیه و آذربایجان شیوه و مبنای تحدید حدود را بر اساس اصول حقوق بین الملل مقرر می نماید.

میثم آرائی درونکلا؛ عضو هیئت علمی دانشگاه و مدیریت موسسه بین المللی مطالعات دریای خزر

http://www.iikss.com/fa/index.php/route/news_det/OTc1OA