موسسه بین المللی مطالعات دریای خزر

 شاخص توانایی حکومت در فدراسیون روسیه (2)

 موسسه بین المللی مطالعات دریای خزر IIKSS - تحلیل متغییرهای وابسته ای که شاخص توانایی حاکمیت را در روسیه تشکیل می دهند نشان دهنده آن است که نقش اقندار در رابطه میان مردم و حاکمیت 3.3 درصد کاهش یافته است.

بدین ترتیب می توان گفت حاکمیت روسیه در سال 2017 میلادی به احیای قدرت مشروع و نرم خود پرداخته است که البته این امر در آستانه انتخابات ریاست جمهوری امری غریب نبوده است. از طرفی روس ها برای ادامه نبرد با هژمونی غرب و پیشبرد جنگ در سوریه نیازمند جلب رضایت جمعیت خود می باشند.
در عمل افزایش سهم قدرت مشروع و نرم حکومت روسیه در شاکله وزن حاکمیتی این فدراسیون باعث اصلاح هرم جمعیت این فدراسیون 27 ساله نشده است.
علیرغم آنکه یکسال به عمر سیاسی این فدراسیون افزوده شده است اما شاهد آن هستیم که سهم شاخص پایداری حاکمیت این فدراسیون در کل شاکله وزن حاکمیتی این کشور 1.3 درصد کاهش یافته است.
بدین ترتیب می توان گفت بخش مهمی از  قدرت نرم روس ها و یا زبان شیرین روس ها در برخورد با مردمانشان وابسته به افزایش قیمت نفت و سایر فاکتورهای اقتصادی بوده است. همچنین بخش مهمی از افزایش این شاخص ناشی از فروکش کردن قدرت اقتصادی اروپایی هاست. در واقع می توان گفت فاصله روسیه با غرب در سال 2018 میلادی کمتر شده است.
جام جهانی فوتبال را نیز می توان از جمله عواملی به حساب آورد که روس ها را وادار به فعالیت بیشتر در حوزه اقتصاد و ترمیم چهره سیاسی و امنیتی آنها کرده است.
همانطور که گفته شد نمی توان نقش مدیریت مطلوب و نیز اقتصاد انقباضی روسیه را در مدیریت بحران ها پیش آمده برای این فدراسیون در سال های گذشته نادیده گرفت. روس با جلوگیری از فروپاشی ارزش روبل توانستند آسانتر به چرخه رقابت با ایالات متحده آمریکا و اروپایی ها برگردند.
مقایسه سرانه تولید ناخالص داخلی (GDP Per Capita) روس ها با اندیکاتور وزن حاکمیتی نشان از آن دارد که رشد تولید ناخالص داخلی در روسیه توانسته است کارکرد مطلوب سیاسی داشته باشد. هرچند که باید توجه داشت قیمت نفت به طور میانگین 40 درصد رشد داشته اما تولید ناخالص داخلی روسیه کمتر از 20 درصد رشد داشته و از 8800 دلار به 10200 دلار سیده است.
همانگونه که در تحلیل سال گذشته متذکر گردیده بودیم روس ها برای احیای وزن سیاسی و وزن حاکمیتی خود وادار به واکنش و نرمش در برابر غرب بوده اند. کاهش سطح تنش ها در شرق اروپا، همراهی با غرب در قضیه کره شمالی و یمن، کنترل و مهار سطح واکنش در سوریه در برابر آمریکا، ترمیم رابطه سیاسی و اقتصادی با جهان عرب و توسعه روابط با کشورهای آسیای میانه و قفقاز از جمله فاکتورهایی هستند که روسیه از آنها برای ترمیم وزن حاکمیتی خود استفاده کرده است.
فراموش نکنیم که اعداد به ما کمتر دروغ می گویند. هر کشوری نیازمند بازیابی وزن سیاسی و حاکمیتی خود است و لذا با بررسی این فاکتورها می توان واکنش کشورها را پیش بینی کرد.

رگرسیون، تحلیل و آماده سازی: میثم آرائی درونکلا
گردآوری اطلاعات رقومی: قاسم عزیزی

http://www.iikss.com/fa/index.php/route/news_det/MTAwMDU

 شاخص توانایی حکومت در فدراسیون روسیه (1)

 موسسه بین المللی مطالعات دریای خزر IIKSS_ وزن حاکمیتی روسیه در سال 2018 میلادی افزایش قابل توجهی داشته و برابر با 1.59 درصد بوده است. این درحالیست که شاخص توانایی حکومت در روسیه در سال 2017، 1.31 درصد سقوط را نسبت به سال 2016 تجربه کرده بود.

پیش بینی می شد با ادامه تحریم های غرب، روسیه همچنان شاهد سقوط وزن حاکمیتی خود باشد. اما شاهد آن هستیم که در شرایط تحریم و به مدد افزایش قیمت 30  الی 50 درصدی قیمت نفت، شاخص توانایی حکومت در روسیه ارتقاء یافته است.
از دیگر دلایل رشد وزن حاکمیتی روسیه را می توان مهار تورم در روسیه در سال 2017 از طریق سیاست بودجه انقباضی دانست. این کارباعث تقویت روبل در برابر دلار گردید.
تدابیر معقولانه پوتین و تیم اقتصادی او و همچنین افزایش قیمت نفت در سال 2017 میلادی باعث گردید اندیکاتور وزن حاکمیتی روسیه مثبت گردد.
با ادامه روند فعلی در اقتصاد جهانی و کنار آمدن روسیه با وضعیت تحمیل شده ناشی از تحریم ها بر این کشور به احتمال زیاد شاهد افزایش این شاخص در سال بعد خواهیم بود.
مطالعه وضعیت روسیه نشان می دهد هرچه بر فاکتورهای اقتصادی تمرکز بیشتری وجود داشته باشد به همان اندازه وزن سیاسی یک کشور ارتقاء خواهد یافت.
با توجه به آنکه ارتقاء این شاخص از طریق رشد عوامل بیرونی نظیرقیمت نفت و گاز حاصل شده است لذا نمی توان ارتقاء این شاخص را در روسیه یک عامل پایدار دانست.
 
بهترین رشد وزن حاکمیتی زمانی اتفاق می افتد که از طریق افزایش جمعیت فعال و افزایش راندمان جمعیت حاصل شود. حال آنکه در روسیه شاهد این قضیه نیستیم.
روسیه بخش مهمی از وزن حاکمیتی خود را به زمینه های اقتصادی بیرون از کشور و بازارهای جهانی وابسته است و این واقعیت تلخ باعث تعریف دو سناریو می گردد  که عبارتند از: 1: روسیه به خواسته های بین المللی تن داده و با غرب تعامل بیشتری نسبت به قبل خواهد داشت و یا 2: معادلات بین المللی را به سمتی سوق داده یا به گونه ای به پیش ببرد که در نهایت منجر به افزایش قیمت نفت یا گاز و یا فروش بیشتر سلاح به عنوان دو منبع بزرگ درآمدی روسیه گردد.
سهم وزن حاکمیتی روسیه در کل شاکله وزن سیاسی این کشور 1.3 درصد رشد را شاهد بوده است.

رگرسیون، تحلیل و آماده سازی: میثم آرائی درونکلا
گردآوری اطلاعات رقومی: قاسم عزیزی

http://www.iikss.com/fa/index.php/route/news_det/OTk5NA

مشت های گره کرده نظربایف: برای قزاق ها یا برای اصلاحات اقتصادی؟؟؟!!!!

(تحلیل نوسانات شاخص توانایی حکومت (وزن حاکمیتی) جمهوری قزاقستان)

موسسه بین‌المللی مطالعات دریای خزر  (IIKSS) - دقت در اندیکاتورهای وزن حاکمیتی قزاقستان نشان می‌دهد که این کشور علی‌رغم فراز و فرودهای فراوان، توانسته است وزن حاکمیتی خود را در نسبت به سال‌های آغازین جدایی از شوروی، بیش از 3 برابر ارتقاء دهد. شاخص وزن حاکمیتی این جمهوری در سال 95 میلادی, بر روی عدد 4 ایستاده بود و این عدد در سال 2016, شاخص 12 را به خود اختصاص داده است. این امر بدان معنی است که جمعیت قزاق بیش از سه برابر از شاخص‌های اقتصادی و سیاسی بهتری نسبت به دهه 90 میلادی برخوردار می‌باشند. این شاخص در سال 2016 میلادی در آذربایجان 10.5 و در روسیه 12.5 است.

البته در سه سال اخیر نه تنها این رشد محار شده است، بلکه این شاخص از 16 به 12 بازگشته است که برابر با اندازه این شاخص در سال 2006 بوده است. وزن حاکمیتی این جمهوری در سال 2016 چیزی نزدیک به 9 سال عقبگرد را تجربه کرده است. هر چند که باید اذعان داشت قزاقستان نتوانسته است زیر ساخت‌های توسعه را بر اساس استانداردهای موجود جهانی فراهم نماید. البته باید اذعان داشت بر اساس استانداردهای آسیایی قزاقستان عملکرد خوبی داشته است و توانسته است متغیرهای مربوط به وزن حاکمیتی خود را ارتقاء دهد.

با بررسی سهم هر یک از متغییرهای تشکیل دهنده وزن حاکمیتی این کشور نیز مشاهده می‌شود که در سال 2016 میلادی 25.88 درصد از سهم وزن حاکمیتی را شاخص پایداری حاکمیت، 62.23 درصد از آن را تمرکز قدرت و 11.88درصد از آن را شاخص سرانه بودجه که یک مؤلفه اقتصادی است تشکیل می دهد. این در حالی است در سال 2015 سهم شاخص پایداری حاکمیت 23.29، سهم تمرکز قدرت 57.18 و سهم شاخص سرانه بودجه 19.50 درصد بوده است. لذا طبیعی است که وقتی سهم اقتصاد در برقراری رابطه میان دولت و جمعیت ضعیف شود، آنگاه اقدامات اقتدارگرایانه رنگ و بوی بیشتری در شاکله وزن حاکمیتی خواهند گرفت.

علت اصلی سقوط وزن حاکمیتی قزاقستان را نیز می توان کاهش شدید درآمد این کشور در سال های اخیر دانست. درآمد بودجه قزاقستان از 60 میلیارد دلار در سال 2012 به 22 میلیارد دلار در سال 2016 میلادی کاهش یافت که یک فاجعه به حساب می آید. اصلی ترین علت این امر نیز کاهش شدید قیمت نفت است.

ادامه روند فعلی، قطعاً سهم بودجه را در شاکله وزن حاکمیتی کمتر نموده و طبیعتاً اقدامات اقتدارگرایانه این کشور توسعه خواهد یافت. لذا بهترین گزینه موجود، قطع وابستگی تِنگه به دلار از طریق افزایش توانایی‌های صنعتی داخلی و بخصوص خودکفایی در بخش زیرساخت ها است.

راندمان حاکمیت قزاقستان نیز برابر با (1/0) است که عدد نامطلوبی به شمار می رود. این عدد در کشورهای توسعه یافته بالای 1 است. همچنین می توان راندمان حاکمیت قزاقستان را در نسبت با واقعیت های جغرافیایی این کشور بسیار پایین دانست. این کشور پهناور با جمعیت حاضر و منابع زمینی و زیرزمینی می توانست میزبان استاندارهای بسیار بالاتری از وضعیت فعلی خود باشد. این کشور در قلب آسیاست و می تواند پل همکاری بسیاری از کشورها نظیر چین، روسیه، ایران و .. باشد.

میثم آرائی درونکلا؛ عضو هیئت علمی دانشگاه و مدیر موسسه بین المللی مطالعات دریای خزر

http://www.iikss.com/fa/index.php/route/news_det/OTE4OA

جمعیت  و شاخص توانایی حکومت در جمهوری آذربایجان

موسسه بین‌المللی مطالعات دریای خزر (IIKSS) - جمهوری آذربایجان به عنوان یکی از کشورهای حاضر در منطقه خزر و قفقاز و همچنین به عنوان همسایه شمالی ایران شبیه ترین کشور دنیا به ایران است. این جمهوری بعد از جدایی از شوروی سابق در سال 1991 میلادی دارای جمعیتی نزدیک به 7.5 میلیون نفر بوده است که این جمعیت در سرزمینی به مساحت 86600 کیلومتر مربع سُکنی داشته اند. این جمهوری فقط بر 80.58 درصد از مساحت سرزمین خود اقتدار سیاسی و امنیتی کامل دارد. این جمهوری با یک رشد جمعیتی خیره کننده, در سال 2016 میلادی پذیرای 10 میلیون نفر جمعیت است (20 درصد افزایش جمعت). آذربایجان از معدود کشورهای پساشوروی بود که شاهد کاهش مضمن جمعیت نگردید.
نکته قابل تامل آن است که در شرایط فعلی, علاوه بر بزرگ شدن اندازه جمعیت آذربایجان, بر اساس نمودار های موجود اندازه جمعیت غیرفعال آن نیز در حال بزرگ شدن است و این امر زنگ خطر را برای آذری ها به صدا در می آورد. با این حال آذربایجان توانسته است نسبت میان جمعیت غیرفعال و فعال خود را حفظ نماید. البته در سال 2016 میزان جمعیت غیرفعال در حال افزایش و جمعیت فعال در حال کاهش است.

ادامه روند افزایش جمعیت و نیز ساختار بسته سیاسی این جمهوری باعث خواهد شد که شکاف طبقاتی نیز به شکاف‌های قومیتی و مذهبی آذربایجان افزوده شود. در چنین وضعیتی دولت آذربایجان ناچار است که جمعیت نخبه و پر نفوذ را حفظ و سایرین را به حال خود رها نماید. بدین ترتیب احتمال گسست جمعیتی در نسل های آینده آذربایجان نیز وجود خواهد داشت.
می‌توان گفت بر اساس نمودار های موجود, بعد از سال 2006 نرخ رشد جمعیت این جمهوری تثبیت شده و به نظر می‌رسد این رشد با همین منوال ادامه خواهد یافت. از آنجایی که آذربایجانی ها به دنبال تعریف یک هویت جدید آذربایجانی هستند، گروه های قومی زیادی را به عنوان یک قومیت آذری به حساب می آورند. در نتیجه آمار صحیحی از قومیت های این جمهوری در دست نبوده و اکثریت آمارها بر اساس گمانه زنی می باشند.

آذربایجان در سال های اخیر شاهد مهاجرت ها و تداخل نژادهای زیادی بوده است. به همین دلیل تعیین قومیت یک شخص در آذربایجان کار آسانی نیست. لذا می توان قومیت آذری را یک قومیت شکل گرفته بر محوریت زبان آذری به حساب آورد نه نژاد سلجوقی و آذری.
آذربایجان شاهد کمترین میزان مردم روس تبار در سرزمین خود است. این موضوع نشان می دهد که بعد از فروپاشی شوروی, اولاً روس تبارها متوجه شده اند که قدرت چانه زنی محدودی در جمعیت آذری زبان دارند و ثانیاً آذری زبان ها به فکر خالص تر کردن هویت جمعیتی خود افتاده اند.
افزایش جمعیت در کشور آذربایجان مهمترین عامل کاهش وزن حاکمیتی این جمهوری بوده است. از آنجایی که آذربایجان یک خام فروش نفتی به حساب می آید, لذا نمی تواند از فاکتور جمعیت خود استفاده مفید نماید.

میثم آرائی درونکلا, عضو هیئت علمی دانشگاه و مدیریت موسسه بین المللی مطالعات دریای خزر

http://www.iikss.com/fa/index.php/route/news_det/ODg4NA

نوسانات جمعیتی و شاخص توانایی حکومت ( وزن حاکمیتی ) (GW index) در فدراسیون روسیه

موسسه بین‌المللی مطالعات دریای خزر (IIKSS) – فدراسیون روسیه از جمله کشورهایی است که بعد از فروپاشی شوروی با پدیده پژمردگی جمعیت روبرو گردید. این پدیده علیرغم آثار و تبعات منفی آن, باعث گردید که وزن حاکمیتی و وزن سیاسی روسیه ارتقاء یابد. دقیقتر آنکه حکومت مستقر در روسیه با ایجاد ثبات در لایه های مدیریتی و نیز کنترل جمعیت توانست اقدام به بازیابی وزن حاکمیتی و وزن سیاسی خود نماید.

http://www.iikss.com/fa/index.php/route/news_det/ODQwNQ